Multitracken


Oke, je hebt de microfoons, een leuk galmpje en zelfs echte monitoren. De rest van de apparatuur is ook op orde. Joeppie! In elk prijssegment is tegenwoordig wel iets moois te koop. En, de band heeft er zin in, de koffie is gedaan, de biertjes lonken, maar wat nu?
Opnemen dus, want wat is er mooier dan je muziek 'voor de eeuwigheid' zelf vast te leggen? Maar hoe dan, hoor ik je zeggen. Hoe dan? Nou, dat kan op verschillende manieren. Multitracken is eigenlijk het 'gewone' studiowerk. BAU. Toch zijn er grofweg gezegd twee veelgebruikte methodes om op te nemen.


1. Alles
Je kunt de hele band ineens opnemen, dus alle instrumenten en zang live inspelen en direct alles opnemen. Voordeel is ongetwijfeld dat de band als geheel in haar voordeel is.
Qua sfeer en timing (en tempo) is dit ideaal, want er is niets erger dan alleen 'in opname' gaan terwijl de rest je op je vingers kijkt. In deze situatie zie je elkaar, kunt knikken, seinen, lachen, sfeer maken, altijd voordelig. Nadeel is dat de technicus zijn aandacht en materiaal moet verdelen over alle instrumenten en sporen. En als er ééntje een foutje maakt, moet je in principe opnieuw beginnen. In principe, want je kunt deze methode op meerdere manieren invullen. Als je direct de stereo-mix maakt, ligt daarna alles vast. Punt. Maar je kunt ook alle instrumenten en zang opnemen op individuele sporen van je multitrack, waardoor je later toch weer mogelijkheden hebt de mix ingrijpend te veranderen. Een foutje van de bassist kun je zelfs later dus opnieuw dubben. Dus de band speelt eigenlijk alles ineens, maar jij vangt de individuele sporen. En de bonus is, dat je later toch nog iets kunt toevoegen! Een koortje bijvoorbeeld?

Qua techniek heb je niet heel veel nodig, net als bij de 2e methode. Een multitrackrecorder (dedicated met een harddiskrecorder, of gewoon op je laptop met interface), mengtafel (of wederom je laptop), microfoons en een afluisterset. Omdat iedereen gelijktijdig speelt heb je natuurlijk wel veel meer microfoons nodig. Je zit snel op 15 exemplaren; drums, bas, gitaren, koortje en misschien blazers of percussie?
Tenslotte, je zult druk zijn met het plaatsen van schotten en dekens, want de overspraak bij deze methode is behoorlijk. Zeker als de volumes niet goed op elkaar ingeregeld zijn op de opnamevloer, want dan hoor je in de drums-overhead-microfoon mogelijk ook een flinke gitaarpartij. En omgekeerd! ;)


2. Laag voor laag (dubben)
Een andere methode is het multitracken, laag voor laag, ook wel dubben (of overdubbing) genoemd. Je neemt eerst alleen de basis op, bijvoorbeeld de drums en bas. Als die er eenmaal goed opstaan ga je verder met (één voor één) gitaar, keyboards, blazers, en tenslotte de
zangpartijen en eventuele solo's. Het grote voordeel hiervan is dat je maximale aandacht kunt besteden aan elke opname en dat je steeds je beste spullen (microfoons, compressor) kunt inzetten voor die ene specifieke opname. Je hebt minder microfoons nodig, je kunt met een kleinere opnameruimte toe, er is tijdens de opname geen overspraak (nice), dus er zijn beslist vele voordelen voor deze techniek.
Maar, de downside is, dat de sfeer soms wat minder is omdat het werken wat klinischer verloopt. Je speelt één voor één je partij in, er is geen echte interactie tijdens het spelen. Het kan minder spannend of spontaan klinken. Vanuit de controlekamer bemoeit iedereen zich tijdens de opname met jouw partij ;).
En, het duurt veel langer omdat alle partijen afzonderlijk ingespeeld moeten worden. Kortom, er zijn ook wel wat nadelen.
Welke methode je kiest is ook erg afhankelijk van de band zelf. Hoe professioneel is deze, heeft men ervaring in de studio? Kan iedereen zijn partij dromen, of heb je een knikje van de drummer nodig om naar de brug te gaan? Het kan per band erg verschillen welke methode het meest aangewezen is. Het kan zelfs per nummer verschillen.

Toch worden de meeste studioalbums op deze wijze opgenomen, omdat de controle op alle processen optimaal is bij deze methodiek.

TIP Wil je toch liever alles in één keer op tape zetten? Kies dan voor de methode waarbij je alle instrumenten eigen sporen op de multitrackrecorder geeft, zodat je later nog een aparte eindmix kunt maken. Je hebt dan in ieder geval nog de mogelijkheid sterke partijen naar voren te mixen, en zwakkere wat zachter te zetten. En de zang en solo's opnieuw te doen (de oude tracks wel bewaren he..).
Succes!